Ağız ve diş sağlığı, genel sağlığın önemli bir parçasıdır ve dişlerin sağlığını korumak için fırçalamak tek başına yeterli değildir. Tükettiğiniz besinler, diş çürüğü oluşumuna neden olabilir; bu yüzden diş sağlığı için beslenmenize de dikkat etmeniz gerekir. Hangi besinlerin dişlere faydalı olduğunu, hangilerinin ise zarar verdiğini bilmek ağız ve diş sağlığınız konusunda daha dikkatli olmanızı sağlayabilir. Dişlerde çürüğe yol açan besinler, dişlere faydalı olan yiyecekler ve beslenme ile diş sağlığı arasındaki ilişkiye dair bilgileri bu yazıda ele aldık!
Hangi Gıdalar Dişleri Çürütür?
Dişlerde çürük yapan gıdalar, genellikle yüksek asit ve şeker içeriğine sahiptir. Bu içerikler, dişlerde ve diş minesinde aşınmaya neden olur. Diş çürüğü neden olur sorusu pek çok kişi tarafından merak edilir. Ağızdaki şekerleri fermente eden bakteriler, ağızdaki pH seviyesini düşürür. Asitli ortamda zayıflayan diş minesi, bakterilerin diş yüzeyine daha kolay tutunmasına ve çürüklerin daha hızlı ilerlemesine yol açar. Dişlerde çürüğe neden olan ve uzak durulması gereken besinler şunlardır.
Şekerli Yiyecek ve İçecekler
Şeker, ağızdaki bakteriler tarafından aside dönüştürülür ve bu asit, diş minesine zarar verir. Çikolata, şekerleme, gazlı içecekler ve enerji içecekleri bu kategoride yer alır.
Asitli Meyveler ve Meyve Suları
Limon, portakal, greyfurt gibi asitli meyveler ve bunların suları, yüksek asit içeriği nedeniyle diş minesini aşındırabilir.
Gazlı İçecekler
Kolalar ve diğer gazlı içecekler hem şeker hem de asit içerir. Bu da diş minesini zayıflatarak çürük oluşumunu hızlandırabilir.
Yapışkan Gıdalar
Kuru meyve, reçel, karamelli tatlılar gibi yapışkan gıdalar, dişlerin arasına ve yüzeyine yapışarak bakterilerin beslenmesi için ideal bir ortam oluşturur.
Nişastalı Gıdalar
Patates cipsi, beyaz ekmek, kraker ve makarna gibi nişastalı yiyecekler, ağızda şekere dönüşür ve diş çürüğüne neden olabilir.
Spor ve Enerji İçecekleri
Yüksek şeker ve asit içeriğine sahip enerji içecekleri, diş minesine zarar verebilir.
Diş sağlığınızı korumak için bu tür gıdaları sınırlamak ve dengeli bir diyet uygulamak önemlidir. Ayrıca dişlerinizi düzenli olarak fırçalamak ve diş ipi kullanmak, çürük diş oluşumunu önlemede kritik rol oynar.
Diş Çürüğü Oluşumunu Engelleyen Yiyecekler
Diş çürüğü nasıl geçer diye merak ediyorsanız, öncelikle alanında uzman bir hekime başvurmalısınız. Hekiminiz, çürükle ilgili gerekli tavsiyeleri verir ve muayeneyi yapar. Ancak uzun vadede dişlerinizde çürük oluşumunu önlemek için yapabileceğiniz şeyler vardır. Bunlardan biri de beslenmenize dikkat etmektir. Diş çürüğü oluşmasını önleyen besinler tüketerek diş sağlığınızı koruyabilirsiniz. Diş çürüğünü önleyen besinler arasında şunlar yer alır:
- Süt, peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri, kalsiyum ve fosfat açısından zengindir. Bu mineraller diş minesini güçlendirebilir ve dişlerinizi asit saldırılarına karşı koruyabilir. Ayrıca peynir yemek, tükürük üretimini artırarak ağzın doğal temizleme sürecini destekleyebilir.
- Havuç, kereviz, elma ve armut gibi lifli sebzeler ve meyveler, çiğneme sırasında tükürük üretimini artırır. Tükürük, ağızdaki asitleri nötralize eder ve dişlerinizi temizlemeye yardımcı olur. Ayrıca lifli yapıları sayesinde dişlerinizi mekanik olarak temizleyebilir.
- Şekersiz sakız çiğnemek, tükürük üretimini artırabilir ve diş yüzeylerini temizleyebilir. Aynı zamanda ağızdaki asit seviyesini dengeleyerek diş çürüğünü önlemeye yardımcı olur.
- Ispanak, lahana ve brokoli gibi yeşil yapraklı sebzeler, kalsiyum ve diğer yararlı mineraller açısından zengin sebzeler, dişlerinizi güçlendirebilir ve diş çürüğüne karşı koruma sağlayabilir.
- Su, dişlerinizin temiz kalmasına yardımcı olur ve ağızdaki asitleri nötralize edebilir. Florür içeren su, diş minesini kuvvetlendirebilir ve diş çürüğü temizleme konusunda kolaylık sağlayabilir.
- Kalsiyum, magnezyum ve fosfat içeriğine sahip badem, ceviz, fıstık ve ayçiçeği tohumu gibi fındık ve tohumlar diş minesinin güçlenmesine ve çürükleri önlemeye yardımcı olur.
- Antibakteriyel özelliğe sahip soğan ve sarımsak, ağızdaki zararlı bakterileri öldürerek diş çürüğünü önlemeye yardımcı olur.
Diş Çürüğü ve Beslenme Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Diş çürüğü ve besinler arasındaki ilişki, sanıldığından daha karmaşık olabilir. Aslında çürüğün mekanizmasını bilmek, onu yöneterek bu süreci önlemeye de yardımcı olur. Dengeli bir beslenme sayesinde genel sağlığınız kadar ağız ve diş sağlığınız da iyileşebilir. Dolayısıyla beslenme listenize dikkat ederek dişlerinizde çürükleri önleyebilirsiniz. Diş çürüğü belirtileri ile karşılaştığınızda, özellikle bu çürükleri tetikleyecek besinlerden kaçınmanızda fayda vardır.
Tükettiğiniz gıdaların dişe yapışma süresi, içerdikleri çürük önleyici maddeler de çürük oluşumu sürecini etkiler. Bu besinleri ne kadar tükettiğinizden ziyade ne sıklıkla tükettiğiniz önemlidir. Gün boyu sürekli atıştırmak, diş minenizin kendini onarmasına izin vermeyeceğinden belirli aralıklarla besin tüketmenizde fayda vardır. Yeme içme sıklığınızı günde 6 defa ile sınırlamak ve dişlerinizin kendini onarması için öğünleriniz arasına en az 2 saat koymak, çürük oluşumunu önlemenize yardımcı olur. Diş çürüğü nasıl geçer öğrenmek ve profesyonel bir tedavi almak için diş hekiminize başvurmanız çok önemlidir.