Yirmilik dişler, genellikle 17-25 yaşları arasında çıkan ve çene yapısın bağlı olarak sorunlara yol açabilen dişlerdir. Özellikle gömülü yirmilik dişler, ağız sağlığı açısından ciddi problemlere yol açabilir. Çoğu kişi için gömülü yirmilik diş çekimi korkutucu bir süreç gibi görünebilir; ancak modern diş hekimliği teknikleriyle oldukça konforlu bir şekilde gerçekleştirilebilir. Gömülü yirmilik dişlerle ilgili bilgi sahibi olmak, bu süreci daha rahat atlatmak açısından önem taşır.
Gömülü Yirmilik Diş Nedir?
Ağız içindeki üçüncü azı dişler olan yirmilik dişler; çenenin darlığı, dişlerin konumu veya genetik faktörler sebebiyle tamamen çıkamayabilir. Bu durumda dişin bir kısmı veya tamamı diş etinin ve çene kemiğinin içinde gömülü kalabilir. Gömülü yirmilik dişler; tam gömülü, yarı gömülü, yatay gömülü, dikey veya eğimli gömülü olmak üzere sınıflandırılabilir. Bu dişler, çoğunlukla ağrıya, şişliğe, enfeksiyona veya çevre dişlerde hasara yol açabilir. Belirtiler ortaya çıktığında diş hekimine başvurmak büyük önem taşır.
Gömülü Yirmilik Diş Belirtileri
Gömülü yirmilik dişler, genellikle çene yapısında yer darlığı dolayısıyla tam olarak çıkamaz ve bu durum çeşitli belirtilerle kendini gösterir. Gömülü yirmilik diş ağrısının yanı sıra yaygın belirtiler arasında şunlar da bulunur:
- Gömülü yirmilik diş, çıkmaya çalışırken çevresindeki dişlere baskı yaparak ağrıya neden olabilir.
- Çiğneme sırasında ağrı ve hassasiyet artabilir.
- Diş etlerinde ve bazen yanak bölgesinde, şişlik ve kızarıklık meydana gelebilir.
- Çenede sertlik ve hareket kısıtlılığı meydana gelebilir.
- Çene kaslarını etkileyen gömülü dişler, bağ ağrısına yol açabilir.
- Dişin çevresinde enfeksiyon meydana gelebilir; ağrı, şişlik, ağızda kötü koku ve tat gibi belirtiler oluşabilir.
- Çevredeki diğer dişlere baskı yapan gömülü dişler, çapraşıklığa ve diş minesinde hasara neden olabilir.
- Gömülü dişin konumuna bağlı olarak ağız açmada zorluk yaşanabilir.
- Uzun süre tedavi edilmeyen gömülü dişlerin çevresinde kist veya tümör oluşabilir.
Bu belirtilerden biri veya birkaçı görülüyorsa, zaman kaybetmeden diş hekimine başvurulmalıdır. Erken teşhis ve müdahale sayesinde komplikasyonları önlemek mümkündür.
Gömülü Yirmilik Diş Nasıl Çekilir?
Gömülü yirmilik diş çekimi; dişin konumuna, büyüklüğüne ve çevresindeki yapılarla olan ilişkisine bağlı olarak gerçekleştirilen karmaşık bir prosedürdür. Dişin tamamen görünür olmaması ve genellikle çene kemiği içinde gömülü olmasından dolayı, genellikle cerrahi müdahale gerekir. Tam veya yarı gömülü yirmilik diş çekimi genellikle şu adımlarla gerçekleştirilir:
- Çekim öncesi diş hekimi, dişin röntgenini çekerek durumunu detaylı değerlendirir. Hastaya uygun olarak çekim planını yapar.
- Genellikle lokal anestezi uygulanır; ancak bazı durumlarda genel anestezi veya sedasyon da kullanılabilir.
- Eğer diş tamamen gömülüyse, diş etine küçük bir kesi yapılır. Dişin etrafındaki çene kemiği, dişi daha rahat çıkarmak için açılabilir. Bazen kemiğin küçük bir kısmı çıkarılır veya diş parçalara ayrılarak çıkarılabilir. Gömülü dişin kökleri büyükse, her bir kök ayrı ayrı çıkarılabilir.
- Diş veya dişler, dikkatli bir şekilde çıkarılır. Bu aşamada dişin konumuna göre farklı teknikler kullanılabilir. Bazı durumlarda, diş çekilirken kısımlara ayrılır ve daha kolay çıkarılır.
- Diş çekildikten sonra diş etindeki kesik kapatılır ve iyileşmeyi desteklemek için dikiş atılır. Çoğunlukla dikişler kendiliğinden erir, ancak bazı durumlarda dikişlerin alınması gerekebilir.
Gömülü yirmilik diş çekimi ne kadar sürer sorusuna ise net bir cevap vermek mümkün değildir; çünkü dişin konumuna, büyüklüğüne, hastanın durumuna göre bu süre değişebilir. Ancak ortalama 30 dakika ila 1 saat arası sürebilir.
Gömülü Yirmilik Diş Çekimi Sonrası İyileşme Süreci
Gömülü yirmiliklerin çekimi cerrahi bir işlem olduğundan iyileşme süreci biraz zaman alabilir. Ancak doğru bakım ve dikkat sayesinde iyileşme sürecini sorunsuz atlatmak mümkündür. Bu süreçte yapılması gerekenlerle ilgili diş hekiminin tavsiyelerine uymak önemlidir. Örneğin; ilk 24 saat içinde şişlik, kanama ve ağrı normaldir. Şişlik genellikle 1-2 gün içinde zirveye ulaşır ve sonra yavaşça azalır. Ayrıca ilk 24 saat boyunca soğuk kompres uygulamak şişliği azaltabilir.
İlk hafta sert, sıcak ve asidik yiyeceklerden kaçınılmalı ve yumuşak gıdalar tercih edilmelidir. Ayrıca ağız hijyenine dikkat etmek çok önemlidir. Dişleri nazikçe fırçalamak ancak çekim bölgesini direkt fırçalamaktan kaçınmak gerekir. Gömülü yirmilik diş çekimi sonrası atılan dikişler genellikle 7-10 gün içinde iyileşir ve doktor tarafından alınması gerekebilir. Bazı durumlarda dikişler kendiliğinden eriyebilir.
İyileşme süreci boyunca sigara ve alkol tüketiminden kaçınmak önemlidir. Bu maddeler, enfeksiyon ve kanama riskini artırdığından iyileşmeyi zorlaştırabilir. Ayrıca yüksek fiziksel aktiviteden de kaçınmakta fayda vardır. İyileşme sürecini takip etmek için düzenli olarak diş hekimi kontrollerine gitmek kritiktir. Bu kontroller, olası bir komplikasyonu erkenden önlemeyi sağlayabilir.
Gömülü yirmilik diş çekilmezse ne olur diye merak eden pek çok kişi vardır. Bu dişler çekilmediğinde ağız ve diş sağlığını tehdit eden enfeksiyon, diş eti sorunları, çevre dişlere zarar, kist ve tümör oluşumu gibi durumlara yol açabilir. Bu yüzden gömülü yirmilik diş belirtileri fark edildiğinde bir diş hekimine danışmak ve gerekli tedavileri almak çok önemlidir.
