Diş apsesi, diş kökünde veya dişin çevresindeki dokularda oluşan genellikle bakteriyel bir enfeksiyonun neden olduğu iltihaplanmadır. Şiddetli ağrı, şişlik ve bazen ateş gibi belirtilerle kendini gösteren diş apsesi, ihmal edilmemesi gereken ciddi bir diş sağlığı sorunudur. Tedavi edilmediğinde enfeksiyon, çene kemiğine ve vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Apse tedavisinde genellikle antibiyotik kullanımı, apsenin drene edilmesi ve gerekirse kanal tedavisi gibi yöntemler uygulanır. Diş apsesi nedir, neden olur, nasıl tedavi edilir gibi soruların yanıtlarını bu yazıda bulabilirsiniz.
Diş Apsesi Neden Olur?
Diş apsesi neden olur sorusuna farklı yanıtlar verilebilir. Çünkü bu rahatsızlığın oluşmasında çeşitli faktörler etkili olabilir. Diş apsesi, genellikle bakteriyel enfeksiyonların dişin iç yapısına veya çevresindeki dokulara ulaşması sonucu oluşur. Bunun başlıca nedenleri şunlardır:
- Tedavi edilmemiş diş çürükleri, dişin pulpaya (sinir ve kan damarlarını içeren iç kısım) kadar ilerleyerek enfeksiyona yol açabilir.
- Yetersiz diş fırçalama ve diş ipi kullanımı, diş yüzeylerinde plak ve tartar birikimine neden olarak bakterilerin çoğalmasına zemin hazırlayabilir.
- Çarpma, düşme veya kazalar sonucu dişlerde meydana gelen kırıklar veya çatlaklar, bakterilerin dişin iç kısmına nüfuz etmesine olanak tanır.
- Diş eti hastalıkları, diş etlerinde enfeksiyon ve iltihaplanmalara neden olarak diş köküne kadar ilerleyebilir.
- Diyabet veya bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde enfeksiyon riski daha yüksektir.
Diş Apsesi Belirtileri Nelerdir?
Pek çok farklı nedenden dolayı oluşabilen diş apselerinin belirtileri de oldukça çeşitlidir. Diş apsesi nasıl geçer sorusuna yanıt verebilmek için öncelikle belirtileri iyi tespit etmek gerekir. Çünkü bu belirtiler, apsenin neden oluştuğuna da yanıt verebilir. Genellikle diş apsesinin semptomları arasında şunlar yer alır:
- Zonklayan ve sürekli olan, ısı değişiklikleriyle (sıcak veya soğuk yiyecekler ve içecekler) şiddetlenen ağrı
- Apsenin bulunduğu bölgede diş etlerinde şişlik ve kızarıklık
- Yüzün enfekte olan tarafında şişlik
- Diş apsesi patlaması durumunda ağızda kötü bir tat ve koku
- Enfeksiyonun vücuda yayılması durumunda genel bir hastalık hissi, ateş ve halsizlik
- Çene veya boyun bölgesinde şişlik
- Çiğneme ve yutmada zorluk
Bu belirtiler ortaya çıktığında vakit kaybetmeden bir diş hekimine başvurmak, enfeksiyonun yayılmasını ve daha ciddi sağlık sorunlarının ortaya çıkmasını önlemek açısından önemlidir.
Diş Apsesi Oluşumunu Önlemek İçin Yapılabilecekler
Diş apsesi belirtileri ve oluşumu hastaya ciddi anlamda zorluk yaşatan bir diş sorunudur. Bu nedenle dişlerinizi apseye karşı korumak için önlem almanızda fayda vardır. Bunun için aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz:
- Günde en az iki kez dişlerinizi fırçalayarak ve diş ipi kullanarak diş aralarını temizlemelisiniz; böylece plak oluşumunu ve bakterilerin çoğalmasını önleyebilirsiniz.
- Altı ayda bir diş hekimine kontrole giderek dişlerinizin ve diş etlerinizin sağlığını kontrol ettirmelisiniz; bu sayede erken teşhisle sorunları büyümeden çözebilirsiniz.
- Şekerli ve asitli yiyecek ve içecekleri sınırlayarak diş çürüklerinin oluşumunu azaltabilirsiniz. Besleyici ve dengeli bir diyetle diş ve diş eti sağlığınızı desteklemelisiniz.
- Florür uygulamaları ve diş yüzeyi koruyucuları gibi koruyucu tedavilerle diş çürüklerine karşı ek koruma sağlayabilirsiniz.
- Dişlerinizi korumak için spor yaparken ağız koruyucusu kullanmalı ve dişlerinizle sert cisimleri (örneğin; şişe kapakları) açmaktan kaçınmalısınız.
- Dişlerinizi sıkma veya gıcırdatma alışkanlığınız varsa, gece plakları gibi koruyucu önlemler alarak dişlerinizi koruyabilirsiniz.
- Sigara ve aşırı alkol tüketimi, diş eti hastalıkları riskini artırır; bu nedenle bu alışkanlıklardan kaçınmalı veya azaltmalısınız.
- Dişlerinizde veya diş etlerinizde herhangi bir ağrı, şişlik veya rahatsızlık fark ederseniz, vakit kaybetmeden diş hekiminize başvurmalısınız.
Diş Apsesi Nasıl Tedavi Edilir?
Diş apsesi tedavisi, enfeksiyonun yayılmasını önlemek ve dişin kurtarılmasını sağlamak için alanında uzman hekimler tarafından hızlı ve etkili bir şekilde yapılmalıdır. Diş apsesi tedavisinde kullanılan yöntemler şunlardır:
- Diş hekimi, enfeksiyonu kontrol altına almak için antibiyotik reçete edebilir. Diş apsesi için antibiyotik, enfeksiyonu tamamen yok etmez; ancak diğer tedavi yöntemleriyle birlikte kullanıldığında iyileşme sürecini hızlandırabilir.
- Diş apsesi tedavisinin ilk adımı, apsenin boşaltılmasıdır. Diş hekimi, apsenin bulunduğu bölgeyi keserek veya küçük bir delik açarak iltihabı dışarı akıtır ve enfeksiyonun yayılmasını önler.
- Dişin iç kısmındaki enfekte olmuş pulpa dokusu çıkarılır, kök kanalları temizlenir, şekillendirilir ve ardından doldurulur. Bu işlem, dişin kurtarılmasına ve enfeksiyonun yeniden oluşmasının önlenmesine yardımcı olur.
- Dişin ciddi şekilde hasar görmüş veya kurtarılamayacak durumda olması durumunda diş çekimi gerekebilir. Çekilen dişin yerine, diş implantı veya köprü gibi protez çözümler uygulanabilir.
- Apsenin neden olduğu ağrıyı hafifletmek için reçetesiz ağrı kesiciler kullanılabilir. Diş hekimi ayrıca, ağrıyı hafifletmek için bazı topikal ağrı kesici jeller veya ağız gargaraları önerebilir.
Diş apsesi tedavisi sonrası, diş hekiminin önerdiği bakım ve hijyen talimatlarına uymak, enfeksiyonun tekrarını önlemek için önemlidir.
Diş Apsesi Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Yaygın yaşanan bir diş sağlığı problemi olduğu için diş apsesi tedavi edilmezse ne olur sorusunun yanıtı pek çok kişi tarafından merak edilir. Ancak bu diş hastalığı tedavi edilmezse, enfeksiyonun yayılması ve ciddi sağlık sorunlarına yol açması mümkündür. Tedavi edilmemiş bir apse şu komplikasyonlara yol açabilir:
- Apsenin içindeki bakteriler diş kökünden çevre dokulara ve çene kemiğine yayılabilir. Bunun sonucu yüz, çene ve boyun bölgelerinde şişlik ve ağrı oluşabilir.
- Çene kemiğine yayılan enfeksiyon, osteomiyelit olarak bilinen kemik iltihabına yol açabilir. Bu durum ciddi ağrı, ateş ve genel halsizlik ile karakterizedir ve acil tıbbi müdahale gerektirir.
- Enfeksiyon, cilt altı dokulara yayılarak selülit olarak bilinen cilt ve deri altı dokuların iltihabına neden olabilir.
- Üst dişlerdeki apseler, maksiller sinüslere yayılabilir ve sinüzit olarak bilinen sinüs enfeksiyonlarına neden olabilir.
- Nadir durumlarda enfeksiyon kan yoluyla beyne ulaşarak beyin apsesi gibi hayati tehlike oluşturabilecek komplikasyonlara yol açabilir. Bu durum şiddetli baş ağrısı, nörolojik semptomlar ve bilinç kaybı gibi belirtilerle ortaya çıkar.
- Enfeksiyon, kan dolaşımına karışarak vücudun diğer bölgelerine yayılabilir ve septisemi olarak bilinen yaşamı tehdit eden bir durum oluşturabilir.
- Tedavi edilmemiş apseler, dişin kökünü ve çevresindeki kemik dokusunu tahrip ederek diş kaybına neden olabilir.
Bu ciddi komplikasyonların önlenmesi için diş apsesi belirtilerini fark ettiğinizde hızlı bir şekilde diş hekimine başvurmanız önemlidir. Tedavi edilmemiş diş apsesi, yalnızca ağız sağlığınızı değil, genel sağlık durumunuzu da ciddi şekilde etkileyebilir.
