Çocuklarda parmak emme, yaygın görülen ve diş sağlığını olumsuz etkileyen bir durumdur. İlerleyen yaşlarda bu alışkanlığın devam etmesi, çocukların diş ve çene yapısında ciddi problemlere yol açabilir. Hekimler tarafından çocukların 4 yaşından sonra biberon, emzik ve parmak emmeyi bırakması tavsiye edilir. Parmak emme, dişlerin yanlış hizalanmasına, diş etlerinin tahriş olmasına ve damak yapısının bozulmasına neden olabilir. Çocuklarda parmak emme alışkanlığının diş sağlığı üzerindeki etkilerini anlamak ve bu alışkanlığı sağlıklı bir şekilde sonlandırmak, ileride ortaya çıkabilecek dental sorunları önlemek açısından büyük önem taşır.
Çocuklarda Parmak Emme Neden Olur?
Çocuklar, parmak emme davranışını çeşitli nedenlerden dolayı gösterebilir. Bu davranış, zamanla alışkanlığa dönüşebilir. Ancak yine de çocukların 4 yaşına kadar parmak emme davranışı göstermesi normaldir. Bu sürenin uzaması durumunda çocuklar, ağız ve diş sağlığı açısından bazı sorunlar yaşayabilir. Çocuklarda parmak emme nedenleri arasında şunlar yer alır:
- Bebekler doğduklarında emme refleksi ile doğarlar. Bu refleks, beslenme ihtiyacını karşılamak için gelişmiştir ve bu nedenle parmak emme doğal bir yatıştırma yöntemi olabilir.
- Parmak emme, çocuklar için bir güven ve rahatlık kaynağı olabilir. Özellikle stresli, korkutucu veya yabancı bir durumla karşılaştıklarında bu davranışı sergileyebilirler.
- Bazı bebekler ve küçük çocuklar yeterince beslenemediklerini düşündüklerinde parmak emme davranışını gösterebilirler. Bu, açlık hissini gidermeye çalışmanın bir yolu olabilir.
- Çocuklar bazen can sıkıntısı veya yalnızlık hissettiklerinde parmak emebilirler. Bu davranış, kendilerini meşgul etmeleri veya yalnızlık duygusunu hafifletmeleri için bir yöntem olabilir.
- Parmak emme, birçok çocuk için uykuya geçiş sürecinde rahatlatıcı bir ritüeldir. Bu, uykuya dalmalarını kolaylaştırabilir.
- Parmak emme, bazı çocuklar için sadece bir alışkanlık haline gelebilir. Bu durumda, parmak emme davranışı belirli bir nedeni olmaksızın devam edebilir.
Çocuklarda Parmak Emme Davranışı Dişleri Nasıl Etkiler?
Parmak emme, çocukların diş sağlığı üzerinde çeşitli olumsuz etkilere yol açabilir. Bu yüzden çocuklarda parmak emme neden olur sorusunun yanıtını bilmek, bu nedeni tespit ettikten sonra doğru şekilde müdahale ile çocuğu parmak emme alışkanlığından kurtarmak gerekir. Bu alışkanlığın devam etmesi durumunda ağızda ve dişlerde şu problemler meydana gelebilir:
- Ön dişlerin çıkıntılı hale gelmesi
- Dişlerin yer değiştirmesi
- Çapraşık dişler
- Açık kapanış
- Damak yapısının bozulması
- Diş eti sorunları
- Konuşma bozuklukları
- Yetersiz yutkunma
- Havayolunun küçülmesi
- Yüz şeklinin değişmesi
- Özelikle S ve T harfini söylerken zorlanma
Çocukların süt dişleri ve sonrasında çıkacak kalıcı dişler, parmak emme alışkanlığından etkilenebilir. Bu davranışın dişlere zarar verip vermediğini veya nelere yol açabileceğini öğrenmek için mutlaka bir pedodontiste başvurmalısınız.
Çocuklarda Parmak Emme Alışkanlığını Bıraktırmak İçin Ne Zaman Müdahale Edilmeli?
Çocuklarda parmak emme alışkanlığı, genellikle 2-4 yaşları arasında kendiliğinden azalabilir ve kaybolabilir. Ancak bu süreç, çocuktan çocuğa ve içinde bulunulan koşula bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu yüzden çocuklarda parmak emme alışkanlığı konusunda her çocuğu ve koşulları ayrı değerlendirmek, bu alışkanlığı bırakması gerektiğine karar verildiğinde müdahale etmek önemlidir. Parmak emme alışkanlığını bırakmak için doğru zamanı belirlemek, çocuğun diş sağlığını korumak ve diğer potansiyel sorunları önlemek açısından kritiktir.
Örneğin; 3 yaşına gelen ve parmak emen bir çocuğa, yaşı geldiği için parmak emmeyi bıraktırmaya çalışmak bazen erken müdahale olabilir. Bu da çocuk üzerinde baskı yaratarak psikolojik problemlere yol açabilir. Dolayısıyla çocuğunuza parmak emme alışkanlığını bıraktırmak için alanında uzman bir pedagog ve pedodontistten yardım alabilirsiniz.
Çocuklarda Parmak Emme Alışkanlığını Bıraktırmak İçin Yapılabilecekler
Çocuklarda parmak emme nasıl bıraktırılır sorusu için pek çok yanıt verilebilir. Çocuğunuza uygun olarak bu yöntemlerden birçoğunu deneyebilirsiniz. Parmak emme alışkanlığını bıraktırmak için şu yöntemleri uygulayabilirsiniz:
- Çocuğunuzun parmak emmeyi bırakma çabalarını pozitif teşviklerle destekleyebilirsiniz. Başarılarını ödüllendirebilir, küçük ödüller veya çıkartma gibi teşviklerle ilerlemeyi kutlayabilirsiniz.
- Çocuğunuza parmak emmenin diş sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini basit ve anlayabileceği bir dille anlatabilirsiniz. Bu, çocuğunuzun alışkanlığı bırakma motivasyonunu artırabilir.
- Parmak emme genellikle stres ve anksiyeteyle başa çıkmak için kullanılır. Çocuğunuzun stresini azaltacak yollar bulabilir, rahatlatıcı aktiviteler ve bolca ilgi göstererek duygusal destek sağlayabilirsiniz.
- Çocuğunuzun rahatlaması için alternatif yöntemler sunabilirsiniz. Yumuşak bir oyuncak, battaniye veya sakinleştirici bir aktivite (resim yapmak, kitap okumak) parmak emmenin yerine geçebilir.
- Ebeveyn olarak çocuğunuza iyi örnek olmalısınız. Kendi stres yönetim yöntemlerinizi gösterebilir ve çocuğunuzla sakinleştirici aktiviteler yapabilirsiniz.
- Eğer çocuğunuz parmak emme alışkanlığını bırakmakta zorlanıyorsa, bir çocuk psikoloğu veya danışmandan yardım almak faydalı olabilir. Uzmanlar, çocuğunuzun bu alışkanlığı bırakmasına yardımcı olacak stratejiler ve destek sağlayabilir.
Bu stratejiler, çocuğunuzun parmak emme alışkanlığını bırakmasına yardımcı olabilir. Ancak her çocuğun farklı olduğunu ve bazı yöntemlerin diğerlerine göre daha etkili olabileceğini unutmamak önemlidir. Sabır ve destekle, çocuğunuzun bu alışkanlığı bırakmasına yardımcı olabilirsiniz.
