20’lik dişler, çoğu insanda sorunlu bir şekilde kendini gösterir ve genellikle çekilmesi gereken dişler arasındadır. Çene yapısına tam olarak uyum sağlayamayan bu dişler; gömülü kalabilir, yamuk çıkabilir veya diğer dişleri sıkıştırarak ağrıya ve enfeksiyona neden olabilir. Bu durumlarda 20’lik dişlerin çekilmesi gerekir; aksi takdirde kişinin ağız ve diş sağlığına zarar verebilir.
20’lik Dişlerin Çıktığı Nasıl Anlaşılır?
20’lik dişler genellikle birkaç belirtiyle kendini gösterir. Genellikle 17-25 yaşları arasında çıkan bu dişler, bazı kişilerde belirti vermezken bazılarında ciddi semptomlara yol açabilir. 20’lik dişlerin en yaygın belirtileri şunlardır:
- Diş eti ağrısı ve hassasiyet
- Çene ve kulak ağrısı
- Diş etinde şişlik ve kızarıklık
- Baş ağrısı ve yüzde baskı hissi
- Ağız açmada zorluk
- Ağız kokusu ve kötü tat
Bu belirtiler, 20’lik dişlerin çıktığına işaret ediyor olabilir. Biri veya birden fazlasını yaşayan kişilerin, hemen diş hekimine başvurması ve gerekli tedaviyi alması, talimatlara uyması gerekir.
20’lik Dişler Çekilmezse Oluşabilecek Problemler
Ağızda yeterli alan olmadığında 20’lik diş, gömülü kalabilir veya yanlış açıda çıkarak çevre dokulara zarar verebilir. Eğer bu dişler çekilmezse, pek çok sağlık sorununa neden olabilir. Diş hekiminin önerisiyle beraber 20’lik diş özelinde çekimin gerekli olup olmadığı öğrenilebilir. Eğer bu dişler çekilmezse ortaya çıkabilecek bazı sorunlar şöyledir:
- Diğer dişlere baskı yapan 20’lik diş, ağrıya neden olabilir. Çene kemiğine ve sinirlere baskı yaptığı için baş, kulak ve boyun bölgesinde de ağrı oluşabilir.
- Çıkmaya çalışan ancak tam süremeyen 20’lik diş, diş etlerinin altında bakteri birikmesine neden olabilir. Bu durumda enfeksiyon, iltihaplanma ve apse oluşabilir.
- Çene yapısında yeterli yer bulamayan 20’lik diş, diğer dişleri sıkıştırarak çarpıklıklara neden olabilir. Özellikle daha önceden ortodontik tedavi görmüş kişiler için bu durum sorun teşkil edebilir.
- Gömülü klana 20’lik diş, zamanla çene kemiğinde kist oluşumuna yol açabilir. Bu kistler, çene kemiğine zarar vererek kemik kaybı ve ciddi ortodontik problemler yaşanmasına zemin hazırlayabilir.
- 20’lik dişler ağız içinde ulaşılması zor bölgelerde bulunduğundan temizlemesi de zor olabilir; bu da bakteri ve plak birikimine neden olabilir. Çürük, diş eti hastalıkları ve ağız kokusu gibi durumlar meydana gelebilir.
- Bazı durumlarda 20’lik diş, çene eklemini etkileyerek ağız açmada zorluk ve çene kitlenmesi gibi sorunlara yol açabilir.
Bu problemlerin önüne geçmenin yolu, diş hekimine danışarak gerekli kontrolleri yapmaktan geçer. Diş hekimi, yaptığı muayene sonucu hastanın 20’lik dişlerinin ne gibi sorunlara yol açabileceğini ve çekilmesinin gerekliliğini değerlendirir.
20’lik Dişlerin Çekilmesi Zorunlu mu?
20’lik dişler, her ne kadar ağız içinde çeşitli problemlere neden olabilse de bazı durumlarda çekilmesi gerekmez. Yani bu dişlerin çekilmesi zorunlu değildir; eğer bu dişler düzgün ve sağlıklı çıkmışsa, çevre dokulara zarar vermiyorsa çekilmesine gerek yoktur. Ayrıca bazı 20’lik dişler, çene yapısına uyum sağlayarak herhangi bir ağrı, enfeksiyon veya çiğneme problemine neden olmaz. Bu dişlerin kolayca temizlenebilmesi durumu, çürük riskini minimuma indirdiğinden çekim zorunlu olmayabilir. 20’lik dişlerin çekilmesini gerektiren durumlar arasında şunlar yer alır:
- Dişin gömülü veya yarı gömülü kalması
- Diş çarpıklığına neden olması
- Şiddetli ağrı ve çene problemleri oluşturması
- Enfeksiyon ve apse oluşumuna neden olması
- Diş çürüğü ve diş eti hastalıklarına yol açması
20’lik dişlerin çekilip çekilmemesi, kişinin ağız yapısına ve dişlerinin konumuna bağlıdır. Çekim yapılıp yapılmamasıyla ilgili en doğru kararı diş hekimi verir. Düzenli diş hekimi muayenelerini aksatmamak, bu dişlerin sağlığı açısından kritik öneme sahiptir.
20’lik Dişler Çekildikten Sonra İyileşme Süreci
20’lik diş çekiminden sonra iyileşme süreci, pek çok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterir. Örneğin; kişinin genel sağlık durumu, çekimin zorluğu ve ağız bakımı gibi etmenler iyileşme sürecinde önemli rol oynar. Genellikle çekimden sonra ilk birkaç gün hassasiyet ve şişlik gibi semptomlar görülebilir; ancak doğru bakım, iyileşme sürecinin hızlanmasını sağlayabilir. 20’lik diş çekiminden sonra şu noktalara dikkat etmek, iyileşme açısından önemlidir:
- Çekim bölgesinde şişlik oluşması normaldir; bunu hafifletmek için buz kompres yapılabilir.
- Sigara ve alkol tüketimi, enfeksiyona ve ağrıya neden olabileceğinden bu maddelerden uzak durmak gerekir.
- İlk günlerde yumuşak ve ılık yiyecekler tercih edilmeli; sıcak, sert ve baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
- Diş fırçalama ve diş ipi kullanımı esnasında çekim bölgesine nazik davranmak gerekir.
- İlk 24 saat, tuzlu suyla hafifçe gargara yapmak ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Ağrı ve şişlik genellikle 7 gün içinde büyük oranda azalır; eğer azalmadıysa ve kötü koku devam ediyorsa, mutlaka diş hekimine danışmak gerekir.
- Dikiş atıldıysa, bunların alınması için hekimin verdiği randevuya giderek dikişler alınmalıdır.
20’lik dişlerin çekiminden sonra bakım kuralları ve talimatlara uymak, daha hızlı ve sorunsuz bir iyileşme süreci geçirmeyi sağlayabilir. Her bireyin ağız ve diş yapısı farklı olduğundan bu süreçte yapılması gerekenlere dair kişisel bilgileri, diş hekiminden almak gerekir. Ancak genellikle bu sürecin nasıl ilerlediğini bilmekte de fayda vardır. Böylece olası sorunların önüne geçmek mümkün olabilir. Eğer 20’lik diş ile ilgili sorunlar mevcutsa, kesinlikle göz ardı edilmemesi ve diş hekimiyle iletişime geçilmesi gerekir.
