Hasar alan dişleri doğal yapısına kavuşturmak ve korumak için uygulanan pek çok tedavi vardır. Kron kaplama, dişlere estetik ve fonksiyonel olarak çözüm sunan bir tedavi olarak uygulanır. Bir veya birden fazla dişin eksik olması durumunda komşu dişleri kullanarak kaplama yapmak mümkündür. Bu kaplamalar sayesinde hasarlı veya eksik dişlerin görünümü, hizası ve şekli düzeltilebilir. Diş benzeri bir yapı elde etmek için krronlar, implantın üzerine yerleştirilir.
Kron Kaplama Nedir?
Dişin üst kısmına yerleştirilen, dişi sararak onu koruyan ve güçlendiren kron kaplama tedavisi, oldukça yaygın tercih edilen bir diş hekimliği uygulamasıdır. Dişin çürük, kırık, çatlak veya aşınma gibi nedenlerle zarar görmesi durumunda, doğal dişin formunu ve işlevini geri kazandırmak amacıyla kullanılır. Kron, dişin doğal yapısına uygun olarak üretilir ve üzerine yerleştirildiği dişi dış etkenlere karşı koruyarak estetik ve fonksiyonel bir bütünlük sağlayabilir. Metal, porselen, zirkonyum ve seramik gibi farklı malzemelerden yapılabilir ve kişinin ihtiyaçlarına ve estetik beklentilerine göre özel olarak tasarlanır.
Kron Kaplama Hangi Durumlarda Kullanılır?
Dişin çeşitli sebeplerle zayıflaması veya hasar alması durumunda kron kaplamaya başvurulabilir. Genellikle şu amaçlarla bu tedavi uygulanır:
- Dişin ciddi şekilde çürüdüğü veya kırıldığı durumlarda dişi korumak
- Kanal tedavisi uygulanan dişleri korumak
- Aşırı aşınmış dişleri güçlendirmek
- Dişlerin formunu, rengini veya dizilimini iyileştirmek
- Diş eksikliğini gidermek için kullanılan implantları kaplamak
- Büyük dolgu yapılmış zayıf dişleri güçlendirmek
Bu kaplamanın doğru uygulanabilmesi için öncelikle işlemin hangi nedenle yapılacağını tespit etmek gerekir. Çünkü buna bağlı olarak kullanılacak kaplama çeşidi de değişiklik gösterebilir. Metal, porselen, seramik veya zirkonyum kron kaplama türleri arasından en uygun olanı hekim, hastanın ihtiyaçlarına uygun olarak belirler. Ayrıca kişiye özel olarak planlanması gereken bir süreç olduğundan diş hekimine başvurmak önemlidir.
Kron Kaplama Çeşitleri
Kullanılan malzemeye göre kron kaplama çeşitleri farklılık gösterir. Her biri estetik, dayanıklılık ve fonksiyonellik açısından farklı özellikler sunar. İşte yaygın kron kaplama türleri:
- Metal Kron Kaplamalar: Dayanıklılığı ile bilinen metal kronlar, uzun ömürlü ve dirençlidir. Genellikle alt dişlerde tercih edilir çünkü estetik açıdan ön dişler için ideal değildir. Altın, paladyum veya nikel gibi metallerden yapılabilir ve diş sıkma gibi güçlü çiğneme kuvvetlerine karşı dayanıklılık gösterebilir.
- Tam Seramik veya Porselen Kaplamalar: Tam seramik kron veya porselen kron, tamamen seramik veya porselenden yapılır ve en estetik kron seçeneklerinden biridir. Özellikle ön dişlerde doğal bir görünüm sağlayabilir. Metal içermediği için alerjik reaksiyon riski oldukça düşüktür; ancak metal destekli kaplamalara göre daha kırılgan olabilir.
- Zirkonyum Kaplamalar: Zirkonyum, hem dayanıklılığı hem de estetik görünümüyle öne çıkan bir malzemedir. Metal içermediği için doğal diş rengini çok iyi taklit edebilir ve uzun ömürlüdür. Arka dişlerde de güvenle kullanılabilir. Ayrıca, biyouyumlu olduğu için diş eti ile uyum sağlayabilir.
- Porselen-Füzyonlu Metal (PFM) Kaplamalar: Metal ve porselenin birleşimiyle oluşturulan bu kaplamalar, hem dayanıklı hem de estetik bir çözümdür. Metal alt yapı, dişe destek sağlarken porselen kaplama dış yüzeyde doğal diş görünümü verebilir. Ön ve arka dişlerde kullanılabilir; ancak zamanla metalin alt tabakası diş etinin kenarından görünebilir.
- Empress Kaplamalar: Tamamen seramikten üretilen ve yüksek estetik sağlayan kaplama türüdür. Işık geçirgenliği sayesinde doğal diş görünümüne çok yakındır; bu nedenle özellikle ön dişlerde tercih edilebilir. Diğer seramik kaplamalara göre daha ince ve estetik olmasına rağmen dayanıklılığı daha düşüktür olabilir; bu yüzden genellikle arka dişlerde kullanılmaz.
Her kaplama çeşidi, farklı ihtiyaçlar ve estetik beklentilere göre seçilebilir. Diş hekimi, hastanın dişlerinin durumu ve bütçesi doğrultusunda en uygun kaplama türünü belirleyebilir.
Kron Kaplama Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kron kaplama tedavisi birkaç adımda gerçekleştirilen bir süreçtir. Bu süreçte en önemli şeylerden biri, hastaya uygun kaplama türünü seçmektir. Çeşide göre kaplamanın malzemesi değişiklik gösterir. Porselen ile metal kron kaplama türleri farklı özelliklere sahip olduğundan doğru seçim oldukça önemlidir. Genel olarak kron kaplama tedavisi şu adımlarla gerçekleştirilir:
- Diş hekimi, hastanın dişinin durumunu değerlendirdikten sonra bu tedaviye uygun olup olmadığını belirler. Gerekli ölçümleri ve röntgenleri alır.
- Kaplama uygulanacak diş, genellikle küçültülerek şekillendirilir. Böylece kaplamanın üzerine düzgün şekilde oturması sağlanabilir. Eğer diş çok hasarlıysa, dolgu materyalleri ile güçlendirilebilir.
- Diş hazırlandıktan sonra hastanın dişinin kalıbı alınarak kaplamanın yapılacağı laboratuvara gönderilir. Bu süreçte geçici kron kaplama yerleştirilir.
- Diş laboratuvarında, hastanın ölçüsüne uygun kaplama üretilir. Bu süreç, kaplamanın malzemesine ve tasarımına göre birkaç gün sürebilir.
- Hazırlanan kron, dişe yerleştirilir ve tam uyum sağladığından emin olmak için son kontroller yapılır. Ardından kalıcı olarak yapıştırılır.
Kron Kaplamanın Avantajları Nelerdir?
Kron kaplama, hastaların fonksiyonel ve estetik açıdan pek çok avantaj elde etmesini sağlayabilir. Diş sağlığını desteklemede önemli bir tedavi olan kron kaplamanın faydaları:
- Özellikle seramik ve porselen kaplamalar, doğal diş görünümünü en iyi şekilde taklit edebilir. Bu da estetik kaygıları olan hastalar için idealdir.
- Kronlar, dişi koruyarak çiğneme kuvvetlerine karşı dayanıklılık sağlayabilir. Metal destekli kaplamalar, özellikle arka dişlerde uzun ömürlü bir çözüm sunabilir.
- Hasar görmüş veya çürümüş dişlerin işlevini geri kazandırarak normal çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını destekleyebilir.
- Metal içermeyen kaplamalar, diş etiyle mükemmel uyum sağlayabilir ve alerjik reaksiyon riskini azaltabilir.
- Tedavi süreci genellikle kısa sürer ve geçici kaplamayla hastanın konforu sağlanabilir.
- Bu kaplama, zayıf dişleri güçlendirerek kırılma veya aşınma riskini azaltabilir.
- Farklı ihtiyaçlara göre metal, zirkonyum, porselen kron kaplama gibi çeşitli malzemelerle kişiselleştirilmiş kaplamalar yapılabilir.
Genellikle kron kaplama ömrü olan 10-15 yıl boyunca bu faydalar görülebilir. Ancak kaplamayı bu süre boyunca sağlam bir şekilde kullanabilmek için ağız hijyenine dikkat etmek ve hekimin önerilerine uymak oldukça önemlidir.
